هک رشد چیست — تاثیر و نقش آن در بازاریابی چقدر است؟
هک رشد به یک فرآیند آزمایش یا ساخت تجربه‌ای جدید و سریع میگویند که شیوه‌های کارآمدی را جهت رشد کسب‌وکار ارائه می‌دهد
این روزها به هر طرف که نگاه می‌کنیم با واژه هک رشد یا خلق رشد روبرو می‌شویم. یک اصطلاح که در ابتدا با خود می‌گوییم؛ «این هم به مانند اصطلاحات دیگر از یادها خواهد رفت» درواقع در دنیای استارتاپ و کسب‌وکارهای آنلاین، هر روز، واژه‌ها و رویکردهای مختلفی معرفی شده و انقلابی را در آن صنعت به وجود می‌آورد. در صورتی که پس از مدتی؛ آنچنان ناپدید می‌شود و از یادها می‌رود که گویی هرگز آنها را نشنیده‌ایم!
بسیاری وقتی اصطلاح را می‌شنوند با خود میگویند؛ این هم همانند همان اصطلاحات قبلی‌ست. اما باید بدانید؛ هک رشد اصلا در گروه این اصطلاحات قرار ندارد. زیرا هک رشد واقعا وجود داشته و در حوزه‌هایی با بازاریابی همپوشانی پیدا می‌کند. هر چند که علم مجزایی از فعالیت‌ها و استراتژی‌های بازاریابی را در خود جای داده است. اگر میخواهید زمان خود را مدیریت کرده و در این زمینه اطلاعات بیشتری بدست آورید؛ توصیه داریم در ادامه این مقاله همراه ما باشید. هر چند مبحث مدیریت زمان آنقدر وسیع است که فرادرس آموزشی را تحت عنوان آموزش مدیریت زمان در نظر گرفته و شما برای یادگیری تکنیک‌های مدیریت زمان میتوانید به این آموزش مراجعه کنید.
حال اجازه دهید دوباره به این مقاله و موضوع اصلی هک رشد برگردیم. به راستی هک رشد چه مفهومی دارد؟
هک رشد چیست؟
هک رشد چیست؟ (Growth Hacking) به یک فرآیند آزمایش یا ساخت تجربه‌ای جدید و سریع میگویند که شیوه‌های کارآمدی را جهت رشد کسب‌وکار در زمینه‌های مختلف خصوصا توسعه محصول و بازاریابی ارائه می‌دهد. هک رشد که از آن به عنوان خلق رشد نیز یاد می‌شود در واقع مجموعه آزمایش و اقدامات معمول در بازاریابی را میگویند که تنها هدف آن؛ تلاش برای رشد کسب‌وکار است.
در این مسیر داشتن تفکری خلاق کمک می‌کند تا شیوه‌های معمول بازاریابی را به شکلی نوین اجرایی کرده و نتیجه‌ای متفاوت بدست آورید. چه بسا که این مسئله در مدت زمان کوتاهتر نتیجه‌بخش بوده و از طرفی هزینه کمتری هم به دنبال دارد. اگر نمیدانید چطور باید تفکری خلاق داشته باشید؛ به آموزش تفکر خلاق فرادرس مراجعه کنید. در این آموزش؛ هر آن چیزی که در این مسیر به آن احتیاج دارید؛ در اختیار شما قرار خواهد گرفت.
میدانید هک رشد از کجا آمده است؟
مروری بر تاریخ هک رشد
به راستی هک رشد چیست و از کجا متولد شده است؟ این اصطلاح اولین‌بار در سال 2010 توسط شان الیس به وجود آمد. وقتی که از پرسیدند چرا این اصطلاح را ایجاد کردی گفت؛ «سرخوردگی و ناکامی که به دلیل عدم استخدام شخصی که بتواند جایگزین خودم در استارتاپ باشد در من شکل گرفته بود!»
شان شخصی بود که در موفقیت و شکل‌گیری چندین استارتاپ، نقشی مهم ایفا کرده بود و آنها را به رشدی فوق‌العاده رسانده بود. به همین دلیل هرکسی که میخواست از پایه، رشد خود را تضمین کند، به سراغ او میرفت! در عوض شان نیز درصد و مبلغی را به عنوان دستمزد دریافت میکرد تا قطار استارتاپ‌ها بر روی ریل قرار گیرد. درواقع او با ورود به استارتاپ، پی‌ریزی رشد سریع آنها را برنامه‌ریزی کرده، ساختاری درست را به وجود می‌آورد و فرآیندها را برای حرکت در مسیر درست هدف‌گذاری میکرد. درواقع فکر او باعث اصلاحات زیادی در استارتاپ میشد. در نهایت هم او سوئیچ قطار را به شخصی کارآمد در شرکت تحویل داده و به سراغ استارتاپ بعدی میرفت.
اما مشکل دقیقا همینجا بود! او نمیتوانست شخصی مناسب را برای جایگزینی خود در شرکت پیدا کند. متقاضیان زیادی با تجارب گرانبها در بازاریابی به او مراجعه میکردند اما ضعف بزرگی در تمامی آنها وجود داشت، آنها تفکر خلاق یا هک رشد نداشتند!
شاید مجموعه‌ای از مهارت‌ها نظیر توانایی بالا در بزاریابی یا تدوین طرح بازاریابی استراتژیک به اهداف شرکت کمک کند. اما در ابتدای راه تنها چیزی که میتواند کمک کننده باشد؛ رشد است! او با متقاضیان زیادی ملاقات کرد تا اینکه پس از ناامیدی زیاد در همه مصاحبه‌ها تصمیم گرفت تا آگهی شغلی با عنوان؛ هکر رشد را منتشر کند.
برای تعریف هکر رشد باید بگوییم؛
هکر رشد به هیچ عنوان جایگزینی برای بازاریاب نیست! اما هکر رشد به کسی گویند که تمامی فکر و ذکرش درگیر رشد یک کسب‌وکار باشد.
در این مسیر پرورش خلاقیت همان چیزی‌ست که میتواند کمک‌کننده باشد. شما باید برای رشد یک کسب‌وکار ذهنی خلاق داشته باشید. و خوشبختانه فرادرس در این مسیر شما را تنها نگذاشته است. آموزش پرورش خلاقیت کمک می‌کند تا در تبدیل شدن به هکر رشد، قدم‌هایی محکم و استوار بردارید.
اما هک رشد بر چه اساسی شکل گرفته است؟ اجازه دهید در ادامه در این خصوص صحبت کنیم.
بستر هک رشد چیست؟
تا قبل از ظهور اینترنت همه چیز به صورت کاملا فیزیکی و واقعی انجام میشد. هیچ چیزی به عنوان خرید و فروش آنلاین معنا نداشت و این اینترنت بود که سبک زندگی انسان‌ها را دستخوش تغییرات بزرگی کرد. حال دیگر برای ارائه یک محصول منحصر به فرد، نیازی به در اختیار داشتن خط تولید مکانیزه نیست! کافیست ایده خود را از صفر تا صد در یک بستر دیجیتالی راه‌اندازی کنید.
اینترنت حتی در فرایند توزیع و تبلیغ محصولات نیز انقلابی غیرقابل تکرار رقم زد. درواقع اینترنت باعث شد تا با پدیده‌ای به نام هک رشد آشنا شویم. پس بیایید تعریف دوباره‌ای از محصول و توزیع آن داشته باشیم.
تعریف دوباره‌ای از محصول
کافیست با بازاریابان سنتی صحبت کنید؛ آنها به خوبی میتوانند محصولات سنتی را درک کرده و به بازاریابی آنها بپردازند. اما اینترنت یک تعریف جدید از واژه همیشه آشنای «محصول» در اختیار ما قرار داده است. برای هزاران سال، محصول همیشه یک شی قابل لمس بوده است. اما امروزه بسیاری از محصولات نامرئی هستند و حتی در قالب نرم‌افزارهای کامپیوتری ارائه می‌شود.
در گذشته محصولات چیزهایی مانند خودکار، کامپیوتر، میز، خودرو و.. را شامل میشد؛ اما امروز توتیتر یا یوتیوب نوعی محصول است. نرم‌افزارهای حسابداری که تقریبا در تمامی شرکت‌ها وجود دارد نیز محصول به حساب می‌اید. پس بله در دنیای امروز تمامی محصولات را نمیتوان با دست لمس کرد!
این تحولات اساسی، یکی از اصلی‌ترین دلایل وجودی هک رشد و هکرهای رشد هستند. اینترنت باعث شد تا نگاه و تفکری جدید به دنیا و اتفاقات آن داشته باشیم. به همین دلیل است که متخصصان همواره به توسعه مهارت‌ها تاکید دارند. اما چطور باید مهارت‌های فردی را توسعه داد؟ آیا هر آموزشی میتواند در این مسیر کارآمد باشد؟ خب مجموعه آموزش توسعه مهارت‌های فردی فرادرس در این راستا به شما کمک خواهد کرد تا یک تصمیم‌گیری صحیح داشته باشید. و در مسیر رشد خود و کسب‌وکارتان قدم بردارید.
در این میان؛ خود محصولات هم میتوانند در بازاریابی و تبلیغات خودشان نقشی مهم ایفا کنند. نگاهی به اینستاگرام بیاندازید؛ این اجازه را به شما می‌دهد تا اپلیکیشن را با دوستان‌تان را به اشتراک گذاشته و از تجربیات خود در آن صحبت کنید. اصلا همین اتفاقات است که تا این اندازه، اینستاگرام را محبوب کرده است.
به عبارت ساده‌تر اگر به خوبی با مفهوم هک رشد آشنا باشید میدانید که هک رشد کمک می‌کند محصولات تنها به واسطه خودشان و نه تبلیغاتی نظیر بیلبوردهای تبلیغاتی در شلوغ‌ترین نقطه شهر، کاربران را جذب نمایند. بدون اینکه هزینه چندانی را صرف کنند!
یک تعریف دوباره از بازاریابی
به هیچ عنوان نمیتوان اهمیت محصول را انکار کرد، اما اینکه تمام تلاش خود را بر روی محصول معطوف کنید هم اصلا عاقلانه نیست! از همین‌رو اینترنت؛ تعریف دوباره‌ای را برای توزیع در نظر گرفته است. البته تمامی شیوه‌های توزیع از درون محصول نمیگذرد و باید نگاهی فراتر از ترویج محصول با خود محصول در اینترنت باشید.
اگر به یک درک و شناخت صحیح از حضور مردم در دنیای اینترنت رسیده باشید حتما میتوانید از این شناخت برای رشد هر چه بهتر استارتاپ خود بهره ببرید. این دقیقا همان شیوه‌ای از توزیع است که در اینترنت از آن صحبت می شود.
اگر به دنبال روش‌های توزیع محصول خود هستید در ابتدا باید فضای طلایی و مناسب برای تبلیغات و بطور کلی فعالیت‌های تبلیغاتی‌تان را شناسایی کنید. به این ترتیب در مدت زمان کوتاهتری به کاربران هدف رسیده و آنها را جذب خود خواهید کرد. در این راستا آموزش‌های خودشناسی بسیار تاثیرگذار خواهد بود. در واقع شما در ابتدا به یک شناخت مناسب از خود رسیده و سپس درک میکنید کدام بخش از نیازهای مشتری را حل کرده و اصلا در چه موقعیت‌هایی باید به سراغ آنها بروید. میتوانید به این مجموعه آموزش از فرادرس سری بزنید. حتما به شما کمک خواهد کرد.
اجازه دهید مثال‌هایی بزنیم؛
این روزها کسب‌وکارهای آنلاین برای تبلیغ خود هیچ نیازی به بزرگراه‌های پر رفت و آمد ندارند. موتورهای جستجو همان مسیرهای عبوری و شاهراهی هستند که کسب‌وکارهای دیجیتال به آن احتیاج دارند. کاربران مرتبا از گوگل استفاده می‌کنند و اینجاست که متخصص سئو میتواند کمک کننده باشد.
نیازی هم نیست برای تبلیغ فیلم‌های خود به سراغ پرده سینما و یا تلویزیون بروید؛ اینستاگرام و یا یوتیوب بهترین گزینه هستند. به این ترتیب امکان معاشرت با مخاطبین را نیز فراهم آورده‌اید.
اینها تنها بخشی کوچک از زیرساخت‌های آنلاینی‌ست که این روزها در اختیار شما قرار گرفته است. با استفاده از این ابزارها فرصت‌های بسیار گسترده‌ای برای توزیع محصول شما وجود دارد. اما نکته قابل توجه اینجاست؛ افرادی که به شناخت دقیق و عمیقی از رفتار کاربران در دنیای اینترنت رسیده‌اند، عملکردی بهتر از خود بروز داده و تقریبا فاصله‌ای به وسعت کیفیت کارشان با رقبا میگیرند.
تاثیر هک رشد در آینده کسب و کارهای اینترنتی
هک رشد این روزها گرایشات بسیار زیادی را معرفی کرده که نوید روزهای درخشان برای کسب‌وکارهای بستر اینترنت را می‌دهد. هرچند همیشه موانعی برای رسیدن به موفقیت پیش روی تیم توسعه محصول و توزیع آن وجود دارد. در گذشته برنامه نویسان محصول را طراحی و تولید میکردند و بازاریابان آن را در اختیار عموم مردم قرار میدادند. امروزه اما کمی شرایط متفاوت است. مسئولان رشد کسب‌وکار باید با افزایش تمرکز و تقویت حافظه خود نسبت به API اطلاعات کاملی بدست آورند. برنامه نویسان باید فکری به حال تجربه مشتری کنند و به این ترتیب دو دنیای کاملا متفاوت با یکدیگر ترکیب شده و یک تبادل حرفه‌ای را رقم میزنند.
امروزه حتی صحبت از آن است که مسئولان بخش ارتباط با مشتریان نیز آشنایی کاملی با مفهوم هک رشد داشته باشند. زیرا یک کار زیبا و اصلا پیشرفت یک کسب‌وکار به تنهایی امکانپذیر نیست و در جذب کاربر نتیجه بخش نخواهد بود. آینده کسب‌وکارهای امروز، اصلا قابل مقایسه با کسب‌وکارهای فیزیکی گذشته نیست. شما کاملا با پدیده‌ای جدید روبرو هستید که باید قبل از شروع نسبت به آن آگاه باشید.
در این مسیر آموزش روانشناسی نیز بسیار تاثیرگذار خواهد بود. زیرا شما را به یک درک صحیح از رفتار مشتری میرساند و به شما می‌اموزد که در آن شرایط باید چه اقدامات، چه رفتار و اصلا چه گفتاری داشته باشید. لطفا به این مجموعه آموزش سری بزنید.
کلام آخر درباره هک رشد چیست؟
در این مقاله ما تلاش کردیم شما را با مفهوم هک رشد آشنا کردیم. هک رشد چیست و به شما میگوید؛ بازاریابان همچنان نقشی غیرقابل انکار دارند. اما در مراحل اولیه استارتاپ‌ها به آن دسته از اشخاصی احتیاج دارید که صرفا تمرکزش بر هک رشد باشد.
ماهیت محصولات اینترنتی کاملا مشخص است؛ آنها به شیوه جدیدی برای پیشرفت، معرفی محصول و... احتیاج دارند. باید بیاموزید که چطور کاربران را به مقصد برسانید. تا حد امکان کانال‌های توزیع را بشناسید! به عنوان یک هکر رشد باید از دانش و شناخت خود نسبت به محصول و روش‌های توزیع استفاده کرده و حوزه‌های هوشمندانه و جدید مبتنی بر تکنولوژی را بیابید. حتی مرزها و محدودیتهای کنونی را نیز از بین ببرید.
هک رشد باعث می‌شود تا یک گرایش جدید را قبل از فعالیت‌های بازاریابی خود شروع کنید و این گرایش در آینده به شما اثبات می کند چطور میتوانید قدم‌هایی استوار برداشته و پل‌های موفقیت را یکی پس از دیگری طی کنید.
حواستان باشد؛ هک رشد عمدتا در استارتاپ ها بکار گرفته می‌شود. هر چند که در نتیجه آن را به یک کسب و کار بزرگ تبدیل کرده و همچنان در آن اجرایی می‌شود. توصیه ما بر این است؛ به هیچ عنوان از تفکرات خلاقانه خود دور نشوید. هر چقدر که خلاقیت بالاتری داشته باشید و هر چقدر که تمرکز شما صرفا بر روی رشد یک کسب‌وکار باشد؛ شانس رسیدن شما برای موفقیت بیشتر است. از آموزش‌های فرادرس در این مسیر غافل نشوید! این آموزش‌های به تدریج مسیرهای جدیدی برای محقق کردن اهداف‌تان را پیش روی شما قرار می‌دهد.
دیدگاه تان را بنویسید