یاتاقان چیست و علائم یاتاقان زدن کدام است؟
یاتاقان قطعه‌ای بسیار پرکاربرد در ماشین آلات و خودروها است که شاید بسیاری از افراد آن را با بلبرینگ اشتباه بگیرند.
به گزارش شایانیوز به نقل از خودروبانک، این قطعه از جمله اساسی‌ترین قطعاتی است که در خودروها و به طور کلی دستگاه‌های قابل حرکت به کار گرفته می‌شوند. در کنار همه مباحث، شاید زمانی که به یک مکانیک خودرو مراجعه کرده باشید، اصطلاح یاتاقان زدن نیز به گوشتان خورده باشد که این مورد در زمان ایجاد مشکل برای یاتاقان‌ها بروز پیدا می‌کند.
اگر کمی با این قطعات آشنایی داشته باشید، شاید بدانید که انواع مختلفی از آن در صنعت تولید شده است و این تنوع به دلیل احساس نیاز به هدایت حرکات مختلف در صنایع است. برای نمونه براساس محور، این قطعات به صورت غلطکی، خطی و ساده تولید شده‌اند.
ویژگی‌های یاتاقان‌های باکیفیت کدام‌ها هستند؟
به دلیل وجود فشار روی این قطعه مطمئنا انتظار مقاومت بالایی از آن می‌رود. ضربات وارده و نیروهایی که در اثر حرکت درون موتور وجود دارد روی یاتاقان‌های موتور نیز تاثیر دارند و در صورت بی‌کیفیت بودن قطعه، وجود شکستگی قطعه و از کار افتادن موتور اجتناب‌ناپذیر است.
به طور کلی می‌توان ویژگی‌های زیر را برای یاتاقان بیان کرد:
· کار کردن روان
· مقاومت در برابر فشار
· مقاومت در برابر شکستگی و ترک خوردگی
· مقاومت بالای حرارتی در صورت گرم شدن موتور
· تحمل زیاد در برابر خوردگی و سائیدگی
باید گفت، مواد به کار رفته در این قطعات بسیار اهمیت دارند و در ساختمان داخلی آن از فلزات سخت و نرم به صورت همزمان استفاده شده است. دلیل این امر این است که علاوه بر تحمل فشار بالا، یاتاقان‌ها باید به صورت روان حرکت چرخشی را هدایت کنند و از شکستگی و خورد شدگی آن‌ها جلوگیری شود. در صورتی که به ساختمان این قطعات توجه داشته باشید، می‌توانید فلزات مختلف به کار رفته شده را مشاهده کنید که البته ممکن است مواد به کار رفته در محصولات شرکت‌ها متفاوت باشد.
انواع یاتاقان‌ها کدام‌ها هستند؟
بسیاری از قطعات یاتاقان در مدل‌های مختلف طراحی و ساخته شده‌اند که این ساختارها براساس نیاز در صنعت به وجود آمده‌اند. برای درک بهتر این موضوع می‌توانید حرکات مختلف در صنعت مکانیک را تصور کنید که در هر محلی ممکن است حرکت قطعات و دستگاه‌ها متفاوت باشد. محور کار تعیین کننده قطعه مورد استفاده است و برای نمونه در موتور خودرو از نوع استوانه‌ای استفاده می‌شود.
انواع یاتاقان‌ها متنوع هستند اما می‌توان در کل آن‌ها را به صورت زیر بیان کرد:
· ثابت: به عنوان تکیه گاه میل لنگ استفاده می‌شوند و میل لنگ می‌تواند به صورت آزادانه چرخش داشته باشد.
· متحرک: این نوع قطعات با دسته پیستون حرکت می‌کنند و میل لنگ داخل آن‌ها حرکت دورانی دارد.
باید گفت در موتور از هر دو یاتاقان استفاده می‌شود و به طور معمول یاتاقان‌های ثابت دو عدد یا بیشتر هستند.
علائم یاتاقان زدن
اگر بخواهیم تعریفی ساده برای این واژه بیان کنیم، می‌توان گفت یاتاقان‌ها قطعاتی هستند که بین دسته پیستون و میل لنگ قرار گرفته‌اند و وجود آن‌ها منجر به کاهش اصطکاک بین دو قسمت دسته پیستون و میل لنگ خواهد شد. در نتیجه، حرکت قسمت‌های بیان شده به صورت آسانی انجام خواهد شد و مهم‌تر از آن از لق بودن و ایجاد مشکلات برای میل لنگ و شاتون جلوگیری می‌شود.
· باید دقت داشته باشید که در صورت بروز مشکل برای یاتاقان‌ها مطمئنا باید در سریعترین زمان ممکن به یک مکانیک مراجعه کنید.
در غیر این صورت ممکن است یک مشکل بسیار جزئی منجر به ایجاد دردسرهای فراوان برای موتور خودرو شود. البته، باید در نظر داشت که در صورت یاتاقان زدن نباید از خودرو استفاده کرد تا مشکل به کلی برطرف شود.
مشکلات یاتاقان‌ها با علامت‌های مختلفی بروز پیدا می‌کنند که می‌توان به صورت زیر بیان کرد:
· صداهای لق لق از موتور خودرو: این مورد بیشتر هنگام گاز دادن و در دور موتورهای بالا نمایان می‌شود.
· روشن نشدن خودرو و قفل شدن کلی موتور: اگر به این مورد بر خوردید بهتر است از فشار به موتور و تلاش برای روشن کردن آن اجتناب کنید.
البته باید دقت داشته باشید که قبل از بروز هر گونه مشکل برای این قطعات اساسی، می‌توانید از آن پیشگیری کنید. این کار با بررسی همیشگی چراغ روغن امکان‌پذیر است و در صورتی که موتور خودرو و روغن آن به صورت منظم بررسی شوند، می‌توان از مشکلات آن جلوگیری کرد.
دلایل بروز مشکل برای یاتاقان‌های موتور
دلایل بسیاری وجود دارند که منجر به ایجاد مشکل برای یاتاقان‌های موتور می‌شوند. شما باید در صورت وجود کوچکترین نشانه این مورد را بررسی کنید تا از خرابی بیشتر موتور جلوگیری شود. می‌توان دلایل یاتاقان زدن را به صورت‌های زیر بیان کرد:
· استفاده از روغن‌ها و محصولات غیر استاندارد: مهم‌ترین و اولین نکته‌ای که در مورد خرابی یاتاقان‌ها می‌توان عنوان کرد، استفاده از روغن‌های نامرغوب است. می‌توان این مورد را اصلی‌ترین دلیل خرابی دانست که در نتیجه نرسیدن روغن به قطعه و نقطه مورد نظر بروز پیدا می‌کند.
· فرسودگی قطعه: از دیگر مواردی که می‌تواند دلیل بروز مشکل باشد، می‌توان فرسودگی قطعه را نام برد که ممکن است این فرسودگی شکستن قطعه را نیز به دنبال بیاورد. البته، استفاده از قطعات باکیفیت بازار و خرید محصولات استاندارد می‌تواند تا حدود زیادی این مشکل را برطرف کند.
· داغ شدن موتور: در صورتی که رانندگی بدون آب موتور انجام شود، دمای موتور بالا خواهد رفت و این بالا رفتن دما روی عملکرد این قطعات تاثیر خواهد داشت. باید گفت، با بررسی منظم آب موتور و توجه به دمای آن می‌توان از مشکلات ناشی از داغ شدن آن جلوگیری کرد.
· بالا رفتن دور موتور و توجه نکردن به رانندگی با سرعت‌های پایین: از دلایل مهم بروز مشکل برای قطعات موتور می‌توان بالا رفتن دور موتور و عبور آن از خط قرمز را نام برد. این مورد به تمامی قطعات موتور فشار می‌آورد و بهتر است دور موتور در محدوده استاندارد آن نگه داشته شود.
· تنظیم نبودن بخش‌های مرتبط با یاتاقان: یکی از دلایل ایجاد خرابی می‌تواند تنظیم نبودن شاتون یا لق بودن آن باشد که به دلیل متصل بودن آن‌ها به هم، شاید مشکلات بیشتری نیز به وجود آید. پس بهتر است در صورت شنیدن صدای تق تق از موتور یا احساس مشکل در روشن نشدن موتور به مکانیک متخصص مراجعه کنید.
دیدگاه تان را بنویسید