اعمال شب 27 رجب؛ شب مبعث پیامبر

حضرت محمد در روز 27 رجب در سن 40 سالگی و در غار حرا به پیامبری مبعوث شد. هنگامی که رسول خدا به رسالت مبعوث شد مردم در جهالت و گمراهی به سر می‌بردند؛ آثار توحید از میان رفته و فروغ انسانیّت خاموش گشته بود، عقاید مردم دستخوش خرافات و تحریفات شده بود لذا حضرت محمد به پیامبری نایل آمد و مأمور شد که چند خدا پرستی و بت ‌پرستی را از زمین بردارد و خدا پرستی را رواج دهد و پیام وحی را به مردم برساند .

همان طور که می دانید شب مبعث از شب‌های مهمّ سال و بسیار ارزشمند است. برای شب 27 رجب اعمالی ذکر شده است این اعمال به شرح ذیل است:

1- غسل: انجام غسل در شب عید مبعث مستحب است.

2- خواندن نماز: شیخ طوسی در مصباح المتهجّد روایتی را از امام جواد نقل کرده است که آن حضرت فرمود: در ماه رجب، شبی است که از تمام آنچه که خورشید بر آن می‌تابد بهتر است و آن شب، شب «بیست و هفتم» ماه رجب است؛ که در صبح این شب، رسول خدا به رسالت مبعوث گردید، و از شیعیان ما هر کس در آن شب عملی را انجام دهد، پاداش آن به اندازه عمل 60 سال خواهد بود.

از آن حضرت سؤال شد چه عملی در آن شب بهتر است؟

حضرت فرمودند: پس از نماز عشا وقتی که خوابیدی، پیش از نیمه شب، یا پس از نیمه آن از خواب بر می خیزی و 12 رکعت نماز می خوانی، در هر رکعت، سوره «حمد» و یک سوره از سوره‌های کوچک مفصّل را می خوانی؛ آنگاه در هر دو رکعتی که سلام نماز را دادی، می‌نشینی و هفت مرتبه سوره «حمد» و هفت مرتبه «معوّذتین» (سوره فلق و ناس) و سوره‌های «توحید» و «کافرون» و سوره «قدر» و «آیة الکرسی» را هر کدام هفت مرتبه می‌خوانی.

پس از آن این دعا را می‌خوانی :

الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِى لَمْ يَتَّخِذْ وَلَداً ، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِى الْمُلْكِ ، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَلِيٌّ مِنَ الذُّلِّ، وَكَبِّرْهُ تَكْبِيراً . يَا عُدَّتِي فِي مُدَّتِي ، يَا صاحِبِي فِي شِدَّتِى ، يَا وَلِيِّى فِى نِعْمَتِى ، يَا غِياثِى فِى رَغْبَتِى ، يَا نَجاحِى فِى حاجَتِى ، يَا حافِظِى فِى غَيْبَتِى ، يَا كافِىَّ فِى وَحْدَتِى ، يَا أُنْسِى فِى وَحْشَتِى ، أَنْتَ السَّاتِرُ عَوْرَتِى ، فَلَكَ الْحَمْدُ ، وَأَنْتَ الْمُقِيلُ عَثْرَتِى ، فَلَكَ الْحَمْدُ ، وَأَنْتَ الْمُنْعِشُ صَرْعَتِى ، فَلَكَ الْحَمْدُ ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاسْتُرْ عَوْرَتِى ، وَآمِنْ رَوْعَتِى ، وَأَقِلْنِى عَثْرَتِى ، وَاصْفَحْ عَنْ جُرْمِى ، وَتَجاوَزْ عَنْ سَيِّئاتِى فِى أَصْحابِ الْجَنَّةِ وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذِى كانُوا يُوعَدُونَ .

خدا را سپاس که فرزندی بر نگرفته و برایش در فرمانروایی شریکی و یاوری از روی خواری نبوده است و او را بزرگ شمار، ای توشه‌ام در همه عمر، ای هم‌نشینم در سختی‌ها، ای سرپرستم در نعمت، ای فریادرسم در رغبت، ای پیروزیم در حاجت، ای نگهدارم در غیبت، ای کفایتم در تنهایی، ای همدمم در هراس، تو پوشاننده کاستی منی، تو را سپاس، تو نادیده گیرنده لغزش منی، تو را سپاس، تو بلندی بخش من در وقت افتادگی هستی، تو را سپاس، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و عیبم را بپوشان و هراسم را ایمنی بخش و لغزشم را نادیده گیر و از گناهم چشم بپوش و از زشتی‌هایم درگذر و در زمره بهشتیان قرارم ده همراه با آن وعده صادقانه‌ای که به آن‌ها داده‌ای.

3- زیارت حضرت امیر المومنین علیه السلام: خواندن زیارت حضرت امیرالمؤمنین (ع) از بهترین اعمال شب عید مبعث است. برای آن حضرت در این شب سه زیارت نقل شده است .

4- شیخ کفعمی، برای شب مبعث این دعا را نقل کرده است :

اَللّهُمَّ اِنّی اَسئَلُکَ بِالتَّجَلِی الاَْعْظَمِ فی هذِهِ اللَّیْلَةِ مِنَ الشَّهْرِ الْمُعَظَّمِ، وَالْمُرْسَلِ الْمُکَرَّمِ، اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَآلِهِ، وَاَنْ تَغْفِرَ لَنا ما اَنْتَ بِهِ مِنّا اَعْلَمُ، یا مَنْ یَعْلَمُ وَلا نَعْلَمُ، اَللّهُمَّ بارِکْ لَنا فی لَیْلَتِنا هذِهِ، اَلَّتی بِشَرَفِ الرِّسالَةِ فَضَّلْتَها، وَبِکَرامَتِکَ اَجْلَلْتَها، وَبِالْمَحَلِّ الشَّریفِ اَحْلَلْتَها، اَللّهُمَّ فَاِنّا نَسْئَلُکَ بِالْمَبْعَثِ الشَّریفِ، وَالسَّیِّدِ اللَّطیفِ، وَالْعُنْصُرِالْعَفیفِ،

خدایا از تو خواهم به حق بزرگترین تجلی (تو) در این شب از این ماه بزرگ و به حق آن فرستاده گرامی که درود فرستی بر محمّد و آلش و بیامرزی برای ما آنچه را تو بدان از ما داناتری ای که می‌دانی و ما نمی‌دانیم خدایا مبارک گردان بر ما در این شبی که به واسطه شرافت رسالت آن را فضیلت دادی و به کرامت خویش بزرگش کردی و به جای باشرافتی درش آوردی خدایا پس از تو خواهیم به آن بعثت شریف و آن آقای با لطف و عنصر پارسا.

اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَآلِهِ، وَاَنْ تَجْعَلَ اَعْمالَنا فی هذِهِ اللَّیْلَةِ وَفی سایِرِ اللَّیالی مَقْبُولَةً، وَ ذُنُوبَنا مَغْفُورَةً، وَحَسَناتِنا مَشْکُورَةً، وَسَیِّئاتِنا مَسْتُورَةً، وَ قُلُوبَنا بِحُسْنِ الْقَوْلِ مَسْرُورَةً، وَاَرْزاقَنا مِنْ لَدُنْکَ بِالْیُسْرِ مَدْرُورَةً، اَللّهُمَّ اِنَّکَ تَری وَلا تُری، وَاَنْتَ بِالْمَنْظَرِ الاَْعْلی، وَاِنَّ اِلَیْکَ الرُّجْعی وَالْمُنْتَهی، وَ اِنَّ لَکَ الْمَماتَ وَالْمَحْیا، وَاِنَّ لَکَ الاْخِرَةَ وَالاُْولی، اَللّهُمَّ اِنّا نَعُوذُ بِکَ اَنْ نَذِلَّ وَنَخْزی، وَاَنْ نَأتِیَ ما عَنْهُ تَنْهی، اَللّهُمَّ اِنّا نَسْئَلُکَ الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ، وَنَسْتَعیذُ بِکَ مِنَ النّارِ، فَاَعِذْنا مِنْها بِقُدْرَتِکَ،

که درود فرستی بر محمّد و آلش و قرار دهی اعمال ما را در این شب و در سایر شبها پذیرفته درگاهت و گناهانمان را آمرزیده و نیکی‌هایمان را مورد قدردانی و بدی‌هایمان را پوشیده و د‌ل‌هامان را به گفتار نیک خرسند و روزی‌هایمان را از نزد خود به آسانی فراوان، خدایا تو می‌بینی ولی خودت دیده نمی‌شوی و تو در بلندترین دیدگاهی و به طور مسلّم بازگشت و پایان بسوی توست و مرگ و زندگی بدست توست و انجام و آغاز از آن توست خدایا ما به تو پناه می‌بریم از خوار شدن و رسوایی و دست زدن به کاری که تو آن را قدغن کرده‌ای خدایا ما از تو درخواست بهشت را به رحمتت داریم و پناه جوییم به تو از آتش دوزخ پس ما را به قدرت خویش از آتش پناه ده.

وَ نَسْئَلُکَ مِنَ الْحُورِ الْعینِ، فَارْزُقْنا بِعِزَّتِکَ، وَاجْعَلْ اَوْسَعَ اَرْزاقِنا عِنْدَ کِبَرِ سِنِّنا، وَ اَحْسَنَ اَعْمالِنا عِنْدَ اقْتِرابِ اجالِنا، وَاَطِلْ فی طاعَتِکَ وَما یُقَرِّبُ اِلَیْکَ، وَ یُحْظی عِنْدَکَ، وَیُزْلِفُ لَدَیْکَ اَعْمارَنا، وَاَحْسِنْ فی جَمیعِ اَحْوالِنا وَاُمُورِنا مَعْرِفَتَنا، وَ لا تَکِلْنا اِلی اَحَد مِنْ خَلْقِکَ فَیَمُنَّ عَلَیْنا، وَتَفَضَّلْ عَلَیْنا بجَمیعِ حَوائِجِنا لِلدُّنْیا وَالاْخِرَةِ،

و از تو حورالعین درخواست کنیم پس به عزت خویش روزیمان گردان و وسیع‌ترین روزی ما را در هنگام پیری ما قرار ده و بهترین اعمال ما را هنگام نزدیک شدن مرگمان مقرر دار و طولانی کن عمر ما را در طاعت خود و در آنچه موجب تقرّب درگاهت شود و سبب بهره مندی نزد تو و نزدیکی تو گردد و در تمام احوال و کارهای ما معرفتمان را کامل و نیکو گردان و ما را به هیچ یک از خلق خود وامگذار که بر سر ما منّت گذارد و بر ما تفضل فرما به برآوردن تمام حاجت های دنیا و آخرت ما

وَابْدَاْ بِابآئِنا وَاَبْنآئِنا، وَجَمیعِ اِخْوانِنَا الْمُؤْمِنینَ فی جَمیعِ ما سَئَلْناکَ لاَِنْفُسِنا، یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ، اَللّهُمَّ اِنّا نَسْئَلُکَ بِاسْمِکَ الْعَظیمِ، وَمُلْکِکَ الْقَدیمِ، اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَ اَنْ تَغْفِرَ لَنَا الذَّنْبَ الْعَظیمَ، اِنَّهُ لا یَغْفِرُ الْعَظیمَ اِلاَّ الْعَظیمُ، اَللّهُمَّ وَهذا رَجَبُ الْمُکَرَّمُ الَّذی اَکْرَمْتَنا بِهِ، اَوَّلُ اَشْهُرِ الْحُرُمِ، اَکْرَمْتَنا بِهِ مِنْ بَیْنِ الاُْمَمِ، فَلَکَ الْحَمْدُ یا ذَا الْجُودِ وَالْکَرَمِ،

و آغاز کن در تمام آنچه ما برای خودمان از تو خواستیم برای پدران و فرزندانمان و همه برادران مؤمن ما ای مهربان ترین مهربان‌ها خدایا از تو خواهیم به حق نام بزرگت و فرمانروایی دیرینه‌ات که درود فرستی بر محمّد و آل محمّد و این که بیامرزی برای ما گناه بزرگ ما را که براستی نیامرزد بزرگ را مگر شخص بزرگ خدایا این ماه رجب است که گرامی است و همان ماهی است که ما را بدان گرامی داشته نخستین ماه محترمی است که ما را از میان همه امت‌ها بدان گرامی داشتی پس ستایش خاص توست ای صاحب جود و بزرگواری

وَأَسْئَلُکَ بِهِ وَبِاسْمِکَ الاَْعْظَمِ الاَْعْظَمِ الاَْعْظَمِ، اَلاَْجَلِّ الاَْکْرَمِ، اَلَّذی خَلَقْتَهُ فَاسْتَقَرَّ فی ظِلِّکَ، فَلا یَخْرُجُ مِنْکَ اِلی غَیْرِکَ، اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَاَهْلِ بَیْتِهِ الطّاهِرینَ، وَاَنْ تَجْعَلَنا مِنَ الْعامِلینَ فیهِ بِطاعَتِکَ، وَالاْمِلینَ فیهِ لِشَفاعَتِکَ، اَللّهُمَّ اهْدِنا اِلی سَوآءِ السَّبیلِ، وَاجْعَلْ مَقیلَنا عِنْدَکَ خَیْرَ مَقیل، فی ظِلٍّ ظَلیل، وَمُلْک جَزیل، فَاِنَّکَ حَسْبُنا وَنِعْمَ الْوَکیلُ،

پس از تو خواهیم بدین ماه و به حق نام اعظم و …… تو که آن را آفریدی و در سایه ات مستقر گردید و آن نام از تو به دیگری نرسد که درود فرستی بر محمّد و خاندان پاک او و قرار دهی ما را از کسانی که در این ماه به طاعت تو عمل کنیم و آنان که در این ماه آرزوی شفاعت تو را دارند خدایا ما را به راه راست راهنمایی فرما و قرار ده جایگاه ما را در نزد خود بهترین جایگاه در سایه همیشگی رحمتت و سلطنت با عظمتت زیرا که تو ما را کافی هستی و نیکو وکیلی هستی

اَللّهُمَّ اقْلِبْنا مُفْلِحینَ مُنْجِحینَ، غَیْرَ مَغْضُوب عَلَیْنا وَلا ضآلّینَ، بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ، اَللّهُمَّ اِنّی اَسئَلُکَ بِعَزآئِمِ مَغْفِرَتِکَ، وَبِواجِبِ رَحْمَتِکَ، اَلسَّلامَةَ مِنْ کُلِّ اِثْم، وَالْغَنیمَةَ مِنْ کُلِّ بِرٍّ، وَالْفَوْزَ بِالْجَنَّةِ، وَالنَّجاةَ مِنَ النّارِ، اَللّهُمَّ دَعاکَ الدّاعُونَ وَدَعَوْتُکَ، وَسَئَلَکَ السّآئِلُونَ وَسَئَلْتُکَ، وَطَلَبَ اِلَیْکَ الطّالِبُونَ وَطَلَبْتُ اِلَیْکَ،

خدایا ما را برگردان به حال رستگاری و کامیابی که نه در زمره غضب شدگان باشیم و نه از جمله گمراهان به رحمتت ای مهربانترین مهربانان خدایا از تو خواهم به حق وسایل حتمی آمرزشت و به آن رحمتت که بر خویش واجب کردی که مرا از هر گناهی سالم داری و از هر نیکی بهره مند سازی و به بهشتم برسانی و از آتش دوزخ نجاتم بخشی خدایا خوانندگان تو را خواندند و من نیز خواندمت و درخواست کنندگان از تو خواستند و من نیز از تو خواستم و جویندگان از تو جویا شدند و من هم تو را جویا شدم

اَللّهُمَّ اَنْتَ الثِّقَةُ وَالرَّجآءُ، وَاِلَیْکَ مُنْتَهَی الرَّغْبَةِ وَالدُّعآءِ، اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِهِ، وَاجْعَلِ الْیَقینَ فی قَلْبی، وَالنُّورَ فی بَصَری، وَالنَّصیحَةَ فی صَدْری، وَذِکْرَکَ بِاللَّیْلِ وَالنَّهارِ عَلی لِسانی، وَرِزْقاً واسِعاً غَیْرَ مَمْنُون، وَلا مَحْظُور فَارْزُقْنی، وَ بارِکْ لی فیما رَزَقْتَنی، وَاجْعَلْ غِنایَ فی نَفْسی، وَرَغْبَتی فیما عِنْدَکَ، بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

خدایا تویی مورد اعتماد و امید و بسوی توست آخرین مرحله میل و اشتیاق و دعا خدایا درود فرست بر محمّد و آلش و قرار بده یقین را در دلم و روشنی در دیده‌ام و خیرخواهی در سینه‌ام و ذکر خود را در شب و روز بر زبانم و روزی وسیع بی منت و بی مانعی روزیم گردان و در آنچه نصیبم کرده‌ای برکت ده و بی نیازی مرا در نفس خودم قرار ده و اشتیاقم را بدانچه نزد توست به رحمتت ای مهربانترین مهربانان.

سپس به سجده برو و 100 مرتبه بگو:

اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذی هَدانا لِمَعْرِفَتِهِ، وَخَصَّنا بِوِلایَتِهِ، وَوَفَّقَنا لِطاعَتِهِ، شُکْراً شُکْراً

ستایش خاص خدایی است که ما را به معرفت خویش راهنمایی کرد و به دوستی خویش مخصوص گردانید و به طاعتش موفق داشت خدا را شکر

پس سر از سجده بردار و بگو:

اَللّهُمَّ اِنّی قَصَدْتُکَ بِحاجَتی، وَاعْتَمَدْتُ عَلَیْکَ بِمَسْئَلَتی، وَتَوَجَّهْتُ اِلَیْکَ بِاَئِمَّتی وَسادَتی،

خدایا من برای حاجتم تو را قصد کردم و در مورد خواسته‌ام بر تو اعتماد کردم و به وسیله پیشوایان و سرورانم به سوی تو رو آوردم

اَللّهُمَّ انْفَعْنا بِحُبِّهِمْ، وَاَوْرِدْنا مَوْرِدَهُمْ، وَارْزُقْنا مُرافَقَتَهُمْ،

خدایا به دوستی ایشان ما را سودمند کن و در جایگاه آن ها واردمان کن و همنشینی ایشان را روزی ما گردان

وَاَدْخِلْنَا الْجَنَّةَ فی زُمْرَتِهِمْ، بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ .

و در زمره آنان ما را داخل بهشت گردان به رحمتت ای مهربان ترین مهربانان.